وحدت و تقریب مفهومی عقلی، دینی و بشری است

به گزارش قم خبر، هفته وحدت فرصت مغتنمی است تا همه ادیان ابراهیمی بار دیگر اندیشه اتحاد و برادری را مرور کنند. اندیشه ای که هر گاه غفلتی هر چند مختصر برآن وارد شد هدف دشمنان دین و مذهب قرار گرفت. کوچکترین اختلافات بین ادیان همواره فرصتی برای استعمارگران بوده تا آن را دستاویز اهداف استعماری و استکباری خود قرار دهند. ایجاد فرقه های کذب و خودساخته و عرفان های کاذب از جنس بهائیت و وهابیت و امروز تکفیری و داعش از این دست فرق است.

هفته وحدت از جمله مناسبت هایی است که روح قدسی امام (ره) آنرا بر سینه تاریخ ماندگار کرد. 12 تا 17 ربیع الاول میلاد پیامبر رحمت و عطوفت فرصتی شد تا شیعه و سنی دست برادری به یکدیگر بدهند و فریاد واعتصموا بحبل الله سر دهند.

وحدت ما امت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله وسلم را چه بهانه بهتر از این‌که همه به یک خدا، یک رسول و یک کتاب باور داریم؟ باید طنین کلام مبارک حضرت رسول اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله را به گوش جان شنید؛ کلامی که تاریخ را در می‌نوردد، قومیت را درهم می‌شکند و ملیت را در هم می‌کوبد و به انسانیت انسان، رنگ فطرت می‌بخشد.

بدون تردید یکی از راهکارهای مهم در پیروزی بر مشکلات جهان اسلام و نیل به استقلال سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، تشکیل جبهه متحد اسلامی است. مقام معظم رهبری، در این‌باره می‌فرمایند: «باید مسلمانان جهان با هم متحد شوند و با هم دشمنی نکنند [و] محور همه، کتاب خدا و سنت نبی اکرم و شریعت اسلام باشد. مسلمانان باید شالوده زندگی خود را بر اسلام و قرآن استوار نمایند تا در تمام ادوار زندگی موفق باشند. هرگاه در طول تاریخ، مسلمانان با هم متحد بودند و یکپارچگی و وحدت کلمه داشتند و حول محور اسلام و قرآن عمل کردند، حیله‌های دشمنان تأثیری در کار آن‌ها نداشته است و تمام توطئه‌های استکبار را خنثی کرده‌اند.»

حجت الاسلام صادق گلزاده معاون فرهنگی پژوهشی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و استاد حوزه و دانشگاه، در این باره می گوید:

 مقوله وحدت همکاری، تعامل، تعاون، همبستگی و تقریب مفهومی بشری است، تحقیقا در منشور حکومت داری که حضرت علی (ع) به مالک اشتر در بحث حاکمیت مصر ارائه دادند سرفصل های کلانی از حقوق بشر اسلامی و مقوله های تعامل، تعاون و همکاری های انسانی به چشم می خورد.

برای تحقق وحت و تقریب همه این ابعاد را باید در سطوح مختلف مورد توجه قرار دهیم:

1. سطح بشر: مفهوم نخست تقریب و تعاون بشری و فرادینی است. در مقوله حقوق بشر انسان مدرن ترین، متمدن ترین و علمی ترین مبانی حقوق بشر را دارد. حقوق بشر غربی از یک تفکر بسته، گرایش زده و سیاسی سرچشمه گرفته است؛ و با نگاه سیاسی حقوق بشر نوشته اند و مبنای علمی و انسانی ندارد و از نظر مبانی متزلزل است و در یک مبنا یکی ضدحقوق بشر معنا می شود، در مفهوم تروریست؛ اسرائیل غاصب سرشناس ترین تروریسم بین المللی دولتی است که غربی ها با آن کنار می آیند و از قتل عام انسان ها و جنایات رژیم صهیونیستی حمایت می کنند اما علیه مظلومان فلسطین که صاحب وطن هستند و از وطن خودشان دفاع می کنند به آن ها تاخت و تاز دارند.

انسان ها باید همکاری در انسان بودن و در حقوق حق بشری و انسانی یکدیگر داشته باشند که در آن منشور حکومت امرامومنین (ع) به مالک همین موضوع را گوشزد می کنند، ممکن است عده ای در انسانیت با تو همراه باشند و در ملاحظه دینی و مذهبی با تو همفکر نباشند.

2. قریب بین ادیان ابراهیمی: در مفاهیم نبوت، خداپستی، اخلاق الهی و مفاهیم تربیت الهی، فلسفی مشترک، مشترکات فراوانی با هم دارند که در کلان قضیه در مفهوم دیندار، خداپرستی و پیغمبر پذیری قدر مشترکات فراوانی بین پیروان ادیان ابراهیمی است. در این جهت نیز در منشور حکومت داری امیرالمومنین (ع) به مالک مبانی این بحث مورد توجه قرار دارد و در قانون اساسی ج ا در سازمان ها و نهادهای امور فرهنگی نظام اسلامی به طور برجسته این مفهوم اسلامی، قانون اسلامی جمهوری اسلامی و سازمان ها و نهادهای پیگیر امور فرهنگی نظام اسلامی این مفهوم را به صورت برجسته شاهدیم.

همچنین در تعامل با سران مذاهب دیگر می بینیم مراجع تشیع همچون آیت الله مکارم شیرازی با پاپ مکاتبه می کند؛ همچنین در نگاه و اندیشه برجسته مقام معظم رهبری و امام بارها صاحبان ادیان مورد خطالب قرار گرفته اند.

بزرگان دیگر نیز این تعامل و تعاون و وحدت و تقریب بر محور مشترکات بین ادیان را مورد توجه ویژه قرار داده اند تا جایی که در سطح بین المللی مجامعی همچون سازمان و سفرهنگ ارتباطات اسلامی، تقریب مذاهب، فرهنگ و ازشاد هر گدام به گونه ای این مفهوم را پیگیری می کنند. در سطح علمی و فرهنگی داخل کشور در حوزه تولید آثار پیگیر این موضوع هستند و دبیرخانه ادیان ابراهیمی شعبه اصفهان باهمکاری ادیان اقلیت مستقر در ایران فعالیت هایی را برای این تعاملات و وحدت دارند.

3. وحدت و تقریب بین دینی: مسلمانان وظیفه دارند طبق فرموده قرآن و احادیث مکلف هستند با هم تعامل داشته باشند بر محور مشترکات. حقیقتا بسیار زیان بار است که تفکرات افراطی چون جریان های تکفیری در درون اسلام می پردازند. اهل قبله نمی تواند در قبله واحد همدیگر را تکفیر کنند. اهل قرآن نمی توانند در کتاب واحد و پیروان پیامبر واحد همدیگر را تکفیر کنند، بنابراین مقوله تکفیر یک مقوله غیردینی، برون دینی و تحمیل شده بر دین است.

جریان تکفیر در ادوار مختلف تاریخ گره خورده به جریانات استعماری روزگار خود بوده است استعمار همواره به تکفییر و نفی تقریب و وحدت بین ادیان بوده است، امروزه نیز دست پیر استعمار انگلیس و استعمار غاصب و آمریکا و جهان استکبار پشت جریان تکفیری شاهدیم و پشت پرده جریان افراطی گری به هم ریختن تعامل و تعادل وحدت متعارف بین ادیانی این وسوسه ها را برای متشنج کردن دنیا و به جان هم انداختن جهانیان به ویژه پیروان ادیان و بالاخص پروان درون دینی شاهدیم. از یک طرف درگیری ها را به درون حکومت ها و ممالک اسلامی هدایت کرده از طرفی انرژی جهان اسلام را تضعیف می کنند و در ادامه به قصد کمک سرمایه های اقتصادی جهان اسلام را می برند و زیرساخت های ممالک اسلامی را به اسم کمک به ویرانی می کشند.

4. وحدت درون مذهبی: شیعیان تکلیف دارند بنا به معارف اهل بیت (ع) به تخطئه هم اقدام نکنند. امروزه برخی رفتارهای تند و افراطی که به عمق تفکر شیعی برنمی گردد و متاثر از جریانات برون مرزی است به جریان تکفیری از روی دیگر سکه کمک می کند یعنی افراطی گری در جهت تحریک دیگران به نوعی به جریان داعش در قتل عام شیعیان کمک می کند؛ بنابراین تعامل، همفکری، بردباری، تحمل، باهم بودن و پشتیبانی از جریان ولایت فقیه و جریان زلال و اصیل اهل بیت (ع) در عصر غیبت برای زمینه سازی ظهور وجه اجتماع بسیار ارزنده ای بین پیروان اهل بیت (ع) است.

مقوله مرجعیت دینی وجه جمع بسیار برجسته ای بین پیروان اهل بیت (ع) است. مسلک و مرام اهل بیت (ع) مبنای مشترک اساسی برای با هم بودن و تعامل است طبیعی است اختلاف نظر بین همه گروه های انسانی هست اما این اختلاف نظر به اختلاف عمل تبدیل کردن و جامعه را به تنش کشیدن با مبانی اصیل اسلامی نمی سازد.

5. وحدت و همبستگی ملی: حب الوطن من الایمان؛ دلبستگی به وطن جزیی از ایمان و توصیه اکید ائمه (ع) و پیامبر عظیم الشان اسلام است. شهروندان ایرانی از هر دین و مذهب و از هر مرام و مسلک صیانت از کشور، طبیعیت از ولایت فقیه و رهبری، بودن زیر سایه قانون اساسی، پشتیبان وطن و حافظ منابع ملی وطن بودن تکلیف وحدتی و برجسته ای است که همه کسانی که در ایران زمین زندگی می کنند یا به اقتضای دین تابع ولایت فقیه باشند یا به اقتضای قانون تابع ولی فقیه باشند که قانون اساسی جمهوری اسلامی به عنوان قانون حاکم، همه شهروندان را به تبعیت و پیروی از ولی امر مکلف می کنند.

بنابراین مفهوم تقریب و وحدت در سطح بشری، بین ادیان، درون دینی بین مذاهب، در سطح مذهبی تشیع و چه در سطح ملی بین شهروندان و جریانات احزاب یک تکلیف و ضرورت انسانی، اسلامی، الهی و علمی است با تمام مبانی عقلی، دینی و بشری ضرورت وحدت و تقریب قابل اثبات است و وجه پایان دادن به افراطی گری، قتل و غارت و گرفتاری های دیگر جهانی یک وجه اساسی همین مقوله و مفهوم تقریب و وحدت بر مدار مشترکات در ساحت های مختلف است.