فیلسوف آمریکایی در اختتامیه همایش بین‌المللی اندیشه‌های فلسفی شهید مطهری گفت: شهید مطهری بیش از آنکه فیلسوفی شهید در راه ایمان باشد، شهید راه عشق به خرد است.
به گزارش قم خبر و به نقل از خبرگزاری فارس از قم، در مراسم اختتامیه همایش بین‌المللی اندیشه‌های فلسفی استاد مرتضی مطهری که پنجشنبه شب برگزار شد می‌زدگرد عقل و دین با حضور پرفسور چارلز تالیور، حجت‌الاسلام والمسلمین سید یدالله یزدان‌پناه، پرفسور جیمز کلارک و دکتر محمد فنایی اشکوری به ریاست محمد لگنهاوسن برگزار شد.
در این میزگرد پروفسور جیمز کلارک استاد فلسفه دانشگاه نوتردام آمریکا عنوان کرد: عقل چیزی است که باید با استنتاج و برهان به آن رسید اما باید به این سئوال پاسخ داد که تا چه حد استنتاج و برهان لازم است تا اعتقادات ما ایمان عقلانی محسوب شود.
وی با بیان اینکه اموری مانند جهان خارج نیازی به استنتاج ندارند گفت: بسیاری از اعتقادات نیازی به استنتاج ندارند چرا که یا بدیهی هستند یا در هاله‌ای از شبهات هستند البته اگر به دنبال برهان و استنتاج هر موضوع باشیم آن زمان ما الهی نیستیم بلکه برهانی هستیم.
جیمز کلارک مطرح کرد: در آمریکا و اروپا دلیل عقلی برای دین وجود ندارد برای همین سالهاست که دین باید از خود در برابر این اتهام که برهانی نیست دفاع کند.
پروفسورچارلز تالیور فیلسوف آمریکایی نیز در میزگرد عقل و دین اعلام کرد: استنتاجی دانستن عقل گمراه کننده است نمی‌توان عقل را به استنتاج نسبت داد گاهی اوقات کارهایی انجام می‌دهیم که عاقلانه است ولی نیازی به برهان هم ندارد.
تالیور خاطرنشان کرد: فلسفه یعنی داشتن خرد و حکمت برای ارائه دلیل مناسب به مسائل نه استنتاج و حساب‌گری البته به برهان و استنتاج نیاز داریم ولی نه در همه موارد مانند کارهای بدی که مردم انجام می‌دهند دلیل می‌آوریم که کار آن‌ها اشتباه بوده است.
وی با بیان اینکه شهود عرفانی می‌تواند عقلانی شود چون با شهود بعضی مسائل برای ما روشن می‌شود گفت: فیلسوفان وظیفه دارند برای دیگران این مسائل را روشن کرده و جواب آن‌ها را بدهند.
محمد فنایی اشکوری نیز در این نشست اظهار کرد: ایمان مبتنی بر شهود و راه معرفتی معتبر است و لزومی ندارد استدلال‌ها به زبان فنی فلسفی بیان شوند و حتی کسانی که به استدلال معتقد هستند این را قبول دارند که در مسائل بدیهی نیازی به استدلال نیست.
وی در ادامه گفت: گفته می‌شود دین ضد استدلال است اما اسلام بر پایه استدلال بوده و مجموعه مفاهیم آن سازگار با عقل است در نتیجه همین آموزه‌های عملی دین اسلام بر پایه معرفت و عقلانیت است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: با اینکه در اسلام می‌گوئیم برای تمامی مفاهیم و آموزه‌ها می‌توان یک دلیل عقلی آورد ولی همه مسلمانان این را قبول دارند که نیازی نیست هرچیزی مبتنی بر عقل باشد، در واقع وقتی خداوند را به عنوان پروردگار عالم می‌شناسیم همه آموزه‌های آن را هم قبول داریم و نیازی نمی‌بینیم که برای تک تک آن‌ها دلیل و برهان بیاوریم.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید یدالله یزدان پناه نیز با بیان اینکه انسان‌ها باید به سمت عقل برهانی و استدلالی بروند گفت: قوه عاقله یک واقعیت انسانی بوده که در همه انسان‌ها وجود دارد و کار آن فقط آوردن برهان نیست.
وی خاطرنشان کرد: عقل اولیه در همه انسان‌ها ثابت است و آوردن برهان امری فطری و همگانی است که در همگان وجود دارد ولی کار تخصصی در این زمینه که فیلسوفان انجام می‌دهند موجب افزایش دانش می‌شود و در همین راستا دین اسلام می‌گوید لزومی ندارد همه فیلسوف باشند ولی اگر بشوند نسبت به دیگران بر‌تر هستند.
یزدان‌پناه با تائید سخن تالیور که فلسفه همان حکمت و خرد است، گفت: فلسفه کارش رساندن انسان‌ها به واقعیت است، برخی از فیلسوفان آنقدر غرق در استدلال شده‌اند که به دنبال اثبات همه مسائل با استدلال هستند در صورتی که خاصیت فلسفه این نیست.
در پایان این میزگرد که در مرکز همایش‌های دفتر تبلیغات برگزار شد جیمز کلارک این همایش را فرصت خوبی برای رفع سوءتفاهمات فلسفی اعلام کرد.
همچنین چارلز تالیور فیلسوف آمریکایی نیز در مورد شهید مطهری عنوان کرد: شهید مطهری بیش از آنکه فیلسوفی شهید در راه ایمان باشد شهید در راه عشق به خرد است.
انتهای پیام/
ارسال نظر