در ایران باستان اعتقاداتی نظیر كردار نیك، پندار نیك و گفتار نیك و عقاید مربوط به آیین زرتشت در مورد اهورامزدا، ایرانیان را در جهت كمك به نیازمندان و انجام امور خیر ترغیب و تشویق می كرد كه بیشتر جنبه داوطلبانه و سازمان نیافته داشت.
به گزارش قم خبر، حضرت علی (ع) درباره معلولین به مالک اشتر والی مصر می فرماید: «آنگاه در خصوص طبقه محروم جامعه ، که همه درها به روی آن ها بسته است به تو هشدار می دهم ، این طبقه عبارت اند از: فقیران ، نیازمندان، افراد زمین گیر، خاطر پریشان ها یا دردمندان، همانا گروهی از این طبقه خویشتن داری کرده ، اما گروه دیگربه گدایی اقدام کرده اند پس به خاطر خدا پاسدار حقی باش، که خداوند برای این طبقه معین فرموده است: "بخشی از بیت المال ، و بخشی از غله های زمین های غنیمتی اسلام را در هر شهری به این طبقه اختصاص ده"
زیرا تفاوتی بین خودی و غیر خودی نیست و دورترین مسلمانان همانند نزدیک ترین آنان سهمی مساوی از بیت المال دریافت می کنند. مبادا سرمستی حکومت تو را از رسیدگی به آنان باز دارد، بلکه همواره در فکر مشکلات آنان باش و به آنان اخم مکن ، به ویژه کسانی که از چشم ها دورند و در منظر و مرئی نیستند، الویت داشته و بیشتر سزاوار رسیدگی می باشند، چون دیگران آنان را کوچک می شمارند و کمتر به تو دسترسی دارند برای این گروه ، افرادی مطمئن ، خدا ترس و فروتن را انتخاب کن ، تا درباره آنان تحقیق و مسائل آنان را به تو گزارش کنند.
نیز پیوسته از آنان دلجویی کن چون مسئولیتی سنگین بر دوش زمامداران است پس بخشی از وقت خود را به کسانی اختصاص ده که به تو نیاز دارند و شخصا به امور آنان رسیدگی کن و در مجلس عمومی با آنان بنشین سربازان و یاران و نگهبانان خود را از سر راهشان دور کن تا بدون اضطراب با تو سخن گویند، من از رسول خدا بارها شنیدم که فرمود:«ملتی که حقوق ناتوانان را از زورمندان، بدون ترس و لرز نتواند بازستاند، رستگار نخواهد شد» پس درستی و سخنان ناهموار آنان را تحمیل کن البته اگر اموری را نتوانستی مهیا کنی ، با مهربانی معذرت خواهی کن»
** تاریخچه خیرخواهی در ایران
در ایران باستان اعتقاداتی نظیر كردار نیك، پندار نیك و گفتار نیك و عقاید مربوط به آیین زرتشت در مورد اهورامزدا، ایرانیان را در جهت كمك به نیازمندان و انجام امور خیر ترغیب و تشویق می كرد كه بیشتر جنبه داوطلبانه و سازمان نیافته داشت. در میان طبقه حاكم نیز برخی یافت می شدند كه توجه به امور خیرات و امداد داشته اند ولی آنچه كه آثار تاریخی به جا مانده از صاحبان تاج و تخت شاهنشاهان قبل از اسلام در ایران نشان می دهد این است كه قدرتمندان و صاحبان جان و مال و ناموس مردم، اغلب منشأ ظلم و جور بوده اند تا سرچشمه عطوفت و خدمت.
بر این اساس و به قول برخی از دانشمندان، شاید بتوان یكی از علل عمده سقوط ساسانیان و عدم مقاومت سربازان ایرانی در مقابل حمله اعراب را همین
موضوع یعنی فزونی بیش از اندازه جور و ظلم و بی عدالتی معرفی كرد.
مطلبی كه حائز اهمیت است این كه در میان مردم ایران همواره زمینه
خیرخواهی و نیكوكاری وجود داشته است. بر همین اساس با ظهور دین مقدس اسلام و ترویج آن در ایران، این كشور به مهد تمدن و فرهنگ اسلامی و مركز ابعاد مختلف از معاضدتها و تكافل اجتماعی مبدل شد، به طوری كه امروزه آثار ارزشمندی از سنت گرانقدر و پراهمیت وقف، بیانگر این موضوع است.
درسال 1326، در روستایی در 36 كیلومتری یزد، از درون دیواری و قفنامه ای
به زبان عربی مربوط به قرن هفتم هجری كشف شد كه در سال 1341 در 209 صفحه به نام جامع الخیرات انتشار یافت.
واقف آن سید ركن الدین محمد، از بزرگان یزد بود كه قسمت عمده ای از دارایی اش را وقف دارالشفاء كرد و در زادگاهش تلاش بسیاری در جهت كمك به مستمندان و نیازمندان داشته است. او در این كتاب چگونگی رسیدگی و كمكهای اساسی به امور بیماری و مستمندان و محرومان را ذكر كرده است.
هر چند خلفای بنی امیه و بنی عباس با تحریف حقایق اسلامی و به كار گماردن حكام ناباب در ایران، مردم را تحت فشار قرار می دادند ولی همین مطلب، خود عاملی در جهت شكل گیری حركتهای ضد استبدادی و رهایی بخش شد كه در نهایت و به تدریج زمینه ایجاد حكومتهای مستقل ایرانی را فراهم ساخت.
آغاز رفاه اجتماعی به مفهوم امروزی آن در ایران را می توان از دوره قاجار مورد بررسی قرار داد. چنانچه مدارك و اسناد نشان می دهد، الهام بخش
حركتها و اقدامات رفاهی در ایران همراه و همگام با اعتقادات مذهبی و فرهنگ اسلامی، برنامه های ارائه شده در جوامع غربی بوده است. چنانچه ناصرالدین شاه پس از سفر به اروپا و دیدن امكانات مردم آن دیار به فكر تأسیس مؤسسات رفاهی مشابه اروپا افتاد و اولین بیمارستان 20 تختی نظامی را بنا كرد.
نخستین بار فكر ایجاد پرورشگاه در ایران در زمان ناصرالدین شاه مطرح شد كه انگیزةه آن نیز سفر شاه به اروپا بود ولی اولین اقدام در این خصوص مربوط
به صدر مشروطیت است كه سند مربوط به آن در جلسه مذاكرات دوره اول مجلس در صفحه 404 ثبت شده است و بیانگر این است كه لایحه ای توسط نمایندگان تجار تهران برای ایجاد مدرسة مخصوص ایتام تقدیم مجلس شد تا با كمك مالی نمایندگان چنین مؤسسه ای ایجاد شود.
در سال 1287 اولین قانون بلدی كشور به تصویب رسید كه نگهداری از اطفال را به عهده شهرداری ها گذاشت و بر همین اساس نخستین دارالایتام به صورت جدید در سال 1294 هجری شمسی و در خیابان قزوین تهران افتتاح شد كه طی تحولات 47 ساله، سازمان تربیتی شهرداری تهران را به وجود آورد كه همراه با چند پرورشگاه دخترانه و پسرانه نخستین شیرخوارگاه نیز در دروازه دولت تهران تأسیس شد.
در سال 1338 با كمك و برنامه ریزی آموزشگاه عالی خدمات اجتماعی، اطفال نگهداری شده در پرورشگاههای تهران، بر حسب جنس و سن طبقه بندی شده و در پنج دسته مجزا و با برنامه های مستقل در مراكز جداگانه ای نگهداری شدند. از مبتكران و توسعه دهندگان نظام پرورشگاهی در ایران، خاندان پهلوی بوده كه تا قبل از انقلاب به موجب آمار و اسناد سازمان بهزیستی بیش از شانزده هزار كودك و نوجوان كه اغلب دارای خانواده بوده اند در مراكز آن نگهداری می شدند.
اولین كلاس تعلیم كر و لال ها در آذربایجان و توسط مرحوم باغچه بان در سال 1304 به وجود آمد و در تبعیت از آن در سال 1311 مدارس مشابهی تأسیس گردید.
محرومیت زدایی و کمک به معلولان هدف اصلی سازمان بهزیستی استان قم است
رضاسلیقه در گفتگو با خبرنگار قم خبر، با بیان اینکه بحث فرهنگ سازی در جامعه منجر به کاهش آسیب اجتماعی می شود، اظهارکرد:عدم تناسب نیازها با عملکرد، یک معلولیت محسوب می شود که با فرهنگ سازی باید فرصتی برای برابری توانیابان در اجتماع ایجادکرد.
وی با اشاره به اهداف سازمان بهزیستی استان قم، افزود: محرومیت زدایی و کمک به معلولان و ارتقای سطح جسمی و روانی فرد ازهداف اصلی سازمان بهزیستی استان قم است.
معاونت پشتیبانی (سرپرست)قم نگاه ویژه دولت تدبیر و امید، به سازمان بهزیستی در جهت تامین نیازهای محرمان و معلولان دانست و گفت: رفاه نیازمندان و معلولان بحث اولیه شورای رفاه کشور قرار گرفت.
سلیقه به 22هزار نفر معلول عضو سازمان بهزیستی قم، اشاره کردو گفت: دو هزار و 40هزار نفر معلول کم شنوا و ناشنوا، 9صد و پنجاه و یک معلول اعصاب و روان، 4هزار و ششصد و هشتاد و هفت معلول جسمی حرکتی، 9هزارو ششصدو نود و پنج معلول ذهنی و 390معلول ضایعات نخاعی و... در سازمان بهزیستی استان قم پرونده دارند که براساس محدودیت های افراد خدماتی دریافت می کنند.
وی بااشاره به 18مورد معلول نیازمند کاشت حلزون،یادآورشد: 30میلیون تومان هزینه کاشت حلزون است که 10درصد هزینه را خانواده ها و مابقی را دولت و سازمان بهزیستی پرداخت می کند.
معاونت پشتیبانی (سرپرست)قم با بیان اینکه نگهداری افراد سالمند و معلول در کنار خانواده بهتراست، خاطرنشان کرد: این افراد در کنار خانواده کمتر دچارخلع احساسات می شوند که با ید در جهت فرهنگ سازی برای نگهداری افراد معلول و سالمند در خانه اقدام کرد.
انتهای پیام/
ارسال نظر